Van Loghem

Johannes Bernardus van Loghem
(Haarlem 19-10-1881 - Haarlem 28-2-1940)

 

De architect J.B. van Loghem was een van de vernieuwers in de Nederlandse architectuur tussen 1910 en 1940. Vanuit zijn socialistische overtuiging wierp hij zich op als een voorvechter van het Nieuwe Bouwen.

 

Na de HBS te hebben doorlopen studeerde Van Loghem aan de Polytechnische School - nu de Technische Universiteit - in Delft voor civiel ingenieur.

Nadat Van Loghem in de zomer van 1909 was afgestudeerd als bouwkundige, vestigde hij zich als zelfstandig architect in Haarlem. In 1911 trouwde hij met de negen jaar jongere Amsterdamse kunstenares Bertha Neumeier. In 1912 betrok het echtpaar de door Van Loghem zelf ontworpen villa ‘De Steenhaag’. Een groepsfoto voor ‘De Steenhaag’ uit 1920 laat zien dat hij omstreeks die tijd zo’n acht medewerkers in dienst had.

Van Loghem kreeg al direct een groot aantal opdrachten. Vooral de Kennemer Electriciteits Maatschappij (KEM) was een belangrijke opdrachtgever. Naast utiliteitsbouw ontwierp Van Loghem in zijn begintijd ook grote woonhuizen, zoals villa’s en stadswoningen. Daarbij ging het voornamelijk om projecten in Heemstede en Haarlem, zoals de landhuizen ‘De Meerle’ (1911), ‘Singapore’ (1912-1914), ‘Eigen Haard’ (1917-1918) en ‘De Waterlelie’.

Er is een boekje met een fietstocht langs de Haarlemse woningen van Van Loghem, dit kun je hier downloaden. 
De routekaart vind je hier.

 

Ook werkte Van Loghem aan sociale woningbouwprojecten, waarin hij zich in stedenbouwkundig opzicht liet inspireren door de tuinstadbeweging. Voorbeelden hiervan zijn de ontwerpen voor woningbouwvereniging ‘Huis ter Cleeff’, woningbouwvereniging ‘Rosehaghe’ en Tuinwijk-Zuid te Haarlem. Een tuindorp was voor Van Loghem een socialistisch ideaal. Van Loghem hoopte met zijn architectuur een bijdrage te kunnen leveren aan de verbetering van de leefomstandigheden van grote groepen van de bevolking en sloot zich in 1919 - evenals bijvoorbeeld Berlage en Van Doesburg - aan bij de Bond van Revolutionair-Socialistische Intellectuelen.

 

In de jaren twintig verbleef hij enige tijd in Kemerovo in Siberië, waar hij meehielp woningen, scholen en andere bouwprojecten in deze mijnwerkerskolonie van de grond te tillen.

 

Het ging Van Loghem niet om een plaatsje in de (kunst)geschiedenisboeken, om een persoonlijk monument, maar om zoveel mogelijk mensen prettig te laten wonen. Hij oefende zijn vak uit met liefde en een enorme toewijding.

In 1940 overleed Van Loghem onverwacht op 58-jarige leeftijd aan trombose, als complicatie na een operatie.

  

Bron: Instituut voor Nederlandse Geschiedenis.